Evaluatie regeling Erfgoed en duurzaamheid Gouda

Bij diverse bewoners van de Binnenstad heerst flinke ontevredenheid over de wijze waarop de gemeente de verduurzaming van monumenten en panden in beschermd stadsgezicht faciliteert. Zij willen meer ruimte en mogelijkheden om verduurzamingsmaatregelen te kunnen nemen. Dit bleek duidelijk uit de reacties op een tweetal bewonersavonden op 20 november en 6 december jl.

Wat is er aan de hand?

Gouda heeft als doel om 2040 helemaal van het aardgas af te zijn. In de ‘transitievisie warmte‘ heeft Gouda vastgelegd dat de Binnenstad pas na 2030 aan de beurt is, vanwege de complexiteit van de bebouwing enz. De gemeente vindt het wel belangrijk dat nu al zo veel mogelijk isolatie en verduurzamingsmaatregelen worden genomen. In de binnenstad, met veel monumenten, is dat geen eenvoudige opgave.

De gemeente Gouda heeft in 2020 de Regeling Erfgoed en Duurzaamheid opgesteld. Doel hiervan was om het makkelijker te maken en duidelijker kaders te geven om monumenten en panden binnen het beschermd stadsgezicht te isoleren en/of aardgasvrij te maken.
In 2021 hebben we de energiecrisis gehad, waardoor een versnelde evaluatie van de regeling wenselijk werd. De gemeente Gouda kijkt nu of deze regeling goed werkt en wat er beter kan. Is een andere weging tussen duurzaamheid en bescherming van erfgoed nodig en zo ja hoe?

Enquête

De gemeente heeft daarom in oktober jl. bewoners van de binnenstad gevraagd hierover een enquête in te vullen. Tot grote verassing van de gemeente zijn hierop maar liefst 300 reacties van burgers binnengekomen. Deze respons ligt veel hoger dan bij andere vergelijkbare gemeentelijke onderzoeken.

Bewonersavonden

In aanvulling op deze enquête heeft de gemeente een drietal bewonersavonden georganiseerd (waarvan één digitaal) om de bewoners ook persoonlijk te horen. De opkomst van bewoners op deze avonden groot: op de fysieke avonden waren zo’n 70 en 50 bewoners aanwezig. Daarbij komen nog de deelnemers aan de digitale bewonersavond. Op de eerste bewonersavonden waren ook de beide verantwoordelijke wethouders Michel Klijmij van der Laan en Thierry van Vugt aanwezig.

Op deze bewonersavonden bleek o.a.:

  • Een grote bereidheid van bewoners om te investeren in hun woningen en om deze te verduurzamen door het plaatsen van zonnepanelen, het plaatsen van warmtepompen en het nemen van verdere isolatiemaatregelen. Veel bewoners hebben overigens al diverse maatregelen genomen!
  • Veel bewoners lopen bij het nemen van verduurzamingsmaatregelen aan tegen een muur van beperkingen, soms een overdreven rechtlijnige toepassing van de regels.
  • De Regeling wordt als beknottend ervaren en de geboden faciliteiten als veel te gering om te komen tot haalbare verduurzamingsmaatregelen.
  • Het ODMH is actief om bewoners te adviseren, maar binnen de bestaande regelingen hebben zij geen ruimte voor een bewonersvriendelijker verduurzamingsbeleid.
  • Bewoners zetten bij handhaving van deze regelingen grote vraagtekens bij de haalbaarheid van de gemeentelijke duurzaamheidsdoelstelling, m.n. om ook als Binnenstad in 2040 van het aardgas af te kunnen en CO2-neutraal te zijn.

Kortom, deze evaluatie lijkt in vruchtbare aarde te vallen. De wethouders vertelden dat zij de uitkomsten van deze bewonersavonden zouden ‘meenemen’ in hun evaluatie en zullen hierover later aan de Raad de uitkomsten hiervan laten weten.

Bewonersbelangen Binnenstad Gouda heeft aan de wethouders in het kader van deze evaluatie al een schriftelijke reactie gestuurd, deze is hier te lezen.

Wij zullen dit dossier oplettend blijven volgen en de bewoners tijdig informeren over de uitkomsten en het vervolg.

Herinrichting Veerstal

Als onderdeel van het Verkeerscirculatieplan onderzoekt de gemeente de mogelijkheden om de Nieuwe Veerstal autoluw te maken.

Daarvoor is in maart van dit jaar een pilot uitgevoerd om te testen wat de gevolgen zijn van een gedeeltelijke afsluiting. De conclusie van deze pilot was dat een afsluiting als doorgaande weg mogelijk is, maar dat er dan wel eerst een oplossing moet komen voor de toename van het verkeer op de Singels. Daartoe zal onder meer het Kleiwegplein worden aangepast, zodat de doorstroming wordt verbeterd. Ook zal de Provincie de capaciteit van  de Zuidwestelijke Rondweg N207 moeten vergroten om de toename van het verkeer aan te kunnen.

Omdat de herinrichting van de Nieuwe Veerstal daarmee pas op de lange termijn zou kunnen worden gerealiseerd (volgens de planning in 2036) is besloten te onderzoeken of daarvoor al een aantal ingrepen mogelijk zijn om meer ruimte voor fietsers en voetgangers te realiseren.

De gemeente heeft een rapport laten opstellen, waarin een aantal verkeersmaatregelen worden voorgesteld. De Veerstal blijft daarin wel toegankelijk voor autoverkeer, maar dan als gewone straat zonder voorrang en met een lagere maximumsnelheid. Door een middenberm wordt het wegdek versmald en ontstaat meer ruimte voor fietspaden en een veiliger kruising voor voetgangers.
Het rapport (Verkeersanalyse herinrichting Nieuwe Veerstal Gouda, Goudappel 2023) beveelt aan om ook de definitieve herinrichting van de Veerstal bij de plannen te betrekken. Verder kan een koppeling worden gemaakt met de plannen tot dijkverbetering (onder meer onderhoud en aanpassing aan de keermuur), die de komende jaren worden uitgevoerd.

Bewonersbelangen onderschrijft de noodzaak om alle plannen in hun onderlinge samenhang te bezien. We moeten voorkomen dat bij de uitvoering van het VCP uiteindelijk wordt volstaan met enkele verkeerstechnisch maatregelen. Er liggen mooie kansen om de Nieuwe Veerstal tot aantrekkelijk verblijfsgebied te ontwikkelen, zowel voor wandelaars en fietsers als voor waterrecreanten. Voor de ca 25 parkeerplaatsen aan de IJsselkade zal intussen wel een oplossing moeten worden gevonden.

In het rapport worden een paar eerste suggesties gedaan (zie de opties hier).
De gemeente zal het komende jaar de plannen voor de herinrichting nader gaan uitwerken. Daarvoor zal een participatietraject worden gevolgd. Ook de bewoners zijn uitgenodigd om daarin mee te denken.

Wij houden je op de hoogte via onze nieuwsbrief.
Meer informatie is te vinden op de website van de gemeente: www.goudagoedopweg.nl.

Bewonersbelangen negatief over peilscheiding Turfmarkt

Al een tijd geleden hebben de gemeente en het waterschap besloten tot een verlaging van het waterpeil in de binnenstad. Over dat besluit was al de nodige discussie. Nu is er een projectplan om het besluit uit te voeren. Dat plan gaat met name over de afsluiting van de Turfmarktgracht. Die is nodig om daar het waterpeil apart van de rest van de binnenstad te kunnen verlagen.

Volgens het projectplan komt er een gemaal waar de Turfmarkt uitkomt op de Lage Gouwe. Met dat gemaal wordt de Turfmarkt geheel afgesloten en zal zij dus ook niet meer bevaarbaar zijn.

Het Platform Binnenstad en haar randen heeft officieel gereageerd op dat projectplan, en Bewonersbelangen heeft zich bij die reactie aangesloten. Wij zijn het niet eens met het plan.
In de eerste plaats wordt de Turfmarkt er zacht gezegd niet leuker en mooier op als daar niet meer op gevaren kan worden.
Daarmee verandert het karakter van die mooie gracht als een monumentaal deel van de binnenstad. Er zijn ook economische argumenten.
En last but not least: het concrete ontwerp van dat gemaal is echt een lelijke aantasting van het stadsgezicht zoals dat nu bestaat.

Kortom, wat ons betreft gaat dat plan in deze vorm niet door.
Onze volledige reactie is hier te lezen.